Radioprogramma op NH Radio (iedere zondag van 07:00-08:00 uur) over passie, leven en dood, gepresenteerd door uitvaartverzorger Koop Geersing. Gast: Fenneke Visscher, uitvaartfotograaf. Wat doet ze precies en wat doet dat werk met haar? Wat heeft ze geleerd van tegenslagen in haar leven? Ze vertelt het in deze aflevering.
En hieronder het eerste deel van het interview uitgetypt
Koop: Vandaag weer een gesprek over leven en dood. Vandaag zit hier een uitvaartfotograaf. Ik stel haar zo aan je voor. (muziek) Fenneke Visscher, nou joh, daar zijn we dan. Een uitvaartfotograaf. Ik ken het als uitvaartverzorger. Maar ik hoor ook wel eens mensen zeggen, een fotograaf? Wat doe je dan precies?
Fenneke: Nou, vaak ben ik nog vóór de uitvaart betrokken bij de familie om ze een beetje te leren kennen en hun wensen vast te leggen en erachter te komen wat ze ervan verwachten.
En dan ben ik in ieder geval op tijd bij de uitvaart aanwezig. Ben ik onopvallend, niet onzichtbaar. Ik leg het geheel vast, ik zorg dat die er aanwezig is op de foto staat. Natuurlijk de spreker, maar ook de bloemen en de kist die je later natuurlijk nooit meer zo mooi, of niet meer, terug kunt zien. Dus ja, ik zorg eigenlijk dat alles vastgelegd wordt wat de familie, de nabestaanden, niet allemaal zelf kunnen zien.
Koop: Je komt niet op de dag van de uitvaart met je camera langs en maakt zie links en rechts wat kiekjes, maar je bereid je voor door al van te voren met mensen te praten.
Fenneke: Ja, ik zorg dat ik het draaiboek heb, de locatie al gezien heb, weet waar iedereen is.
Koop: Is het gek als ik denk dat het maken van bruidsfoto’s net zoiets is? Klopt dat, of is het wat anders?
Fenneke: Ik vind het wel iets anders. Ik heb nooit een bruiloft gefotografeerd, maar ik ben natuurlijk wel bij bruiloften aanwezig geweest. En daar kan een fotograaf best wel op de voorgrond treden. Die wil dichtbij de kus zijn of de ringen. Die geeft misschien zelfs nog wat aanwijzingen hier en daar. Groepsfoto’s waar iedereen lachend op moet staan.
Koop: Dat kun jij niet doen natuurlijk.
Fenneke: Nee, nee. Eigenlijk spreek ik met niemand tijdens de uitvaart. Ik verplaats me wel links, rechts, maar dan achter publiek langs. Ik heb dus heel weinig contact. Ja, wel oogcontact. Maar verder ben ik geen belangrijke rol op die dag.
Koop: Vinden mensen het wel eens storend?
Fenneke: Heb ik nog niet meegemaakt. Nee.
Koop: Want als je uitgenodigd wordt, word je natuurlijk ook even geïntroduceerd. Dat mensen weten dat er gefotografeerd wordt.
Fenneke: Ja, als het lukt wel. Niet alle uitvaartleiders doen dat. Maar het liefst wil ik wel dat mensen weten dat ik er ben.
Koop: Ik zie wel eens bij een uitvaartplechtigheid familie wat vroeger de aula binnenkomen en er is altijd wel een nicht of een dochter die zegt: ik wil even de kist op de foto zetten, en dan zo met de iPhone weet je, en dan staan ze zo even een plaatje te maken. Maar jij komt echt wel met een grote tas en lange lenzen en dat soort dingen.
Fenneke: Ja, ik heb sowieso een reserve camera mee met lenzen, dus daarom heb ik al een grote tas, maar ik heb niet een enorme lens waardoor ik kan inzoomen, dus ik probeer ook wel een beetje dichtbij te zijn, want ik ben er gewoon. En dan krijg je ook mooiere foto’s.
Koop: Zijn er dingen die je bij een uitvaart, het woord uitvaart vinden mensen altijd een beetje lastig, gevoelig, en de wet op de privacy, en men zegt al heel snel: ik wil niet op de foto komen. Zijn er dingen die jij niet fotografeert tijdens een uitvaart? Want je komt overal wel heel dichtbij dus.
Fenneke: Nou ja, zakdoekjes probeer ik eigenlijk te voorkomen. Geen snotneuzen.
Koop: Maar dat is een soort stijl, denk ik?
Fenneke: Ja, maar ik denk ook niet dat mensen daar behoefte aan hebben, aan zichzelf huilend op de foto te zien.
Koop: Oke, dus dat soort dingen probeer je toch een beetje…
Fenneke: Ik probeer juist bewust ook de glimlach te fotograferen die er is, want er zijn juist vaak toch ook best wel leuke momenten. Er worden herinneringen opgehaald, en er wordt wel gelachen ook. Maar dat laat ik natuurlijk niet het belangrijkste zijn, want daar ging het ook niet om.
Koop: Hoe leg je het verdriet dan vast? Als je dat soort dingen ontwijkt?
Fenneke: Een omarming, of een knuffel. Een blik, dat mensen naar elkaar kijken.
Koop: Die intieme momenten. Ja. Jij komt ook wel eens op plaatsen waar de overledene is, een rouwkamer of opbaring. Hoe ga je daar mee om? Want iemand fotograferen die dood is, is not done ofzo.
Fenneke: Soms willen mensen het wél. Meestal niet. Maar dan ga je zeker niet met een flits, maar niet vol op het gezicht bijvoorbeeld. Maar dan de handen en het gezicht op de achtergrond vaag, bijvoorbeeld. Ja, een detailopname. Of dat iemand de handen vasthoudt nog, of er naar kijkt. En dan zie je alleen de kist en iemand die er naar kijkt. Toch sfeervol eigenlijk.
Koop: Nou ben jij nog vrij jong, vind ik he, ik ben 60. Hoe oud ben jij?
Fenneke: Ik ben 33.
Koop: Ja, wat een verschil he, jaja. Normaal vraag ik dat niet he. Maar dan, foto’s maken bij een uitvaart. Jong in je leven. Wat doet dat met je?
Dat, lees je volgende keer in deel 2 van het interview.
Interview uitgetypt tot en met 17.19 minuten. Het interview vond plaats in Amsterdam op zondagochtend 18 maart 2018.
